Erken doğum ya da diğer adıyla prematüre doğum, bebeğin / bebeklerin tahmini normal doğum tarihinden en az 3 hafta önce yani bir diğer ifadeyle hamileliğin 37. haftasından önce doğumun gerçekleşmesidir. Genellikle, kadınlar olası erken doğum tehlikesi hakkında uyarılır, çünkü, doktorlar risk faktörlerini değerlendirir.
Prematüre doğum riskinizi azaltmak için bazı muayeneler ve bakım öneriler lazım olabilir. Bazen, plasenta veya uterusta bir sorun olduğu için risk altında kabul edilebilirsiniz; bu durumlarda prematüre doğum belirtileri veya bebeğinizin normal büyümediğine dair işaretler açısından daha yakından takip edileceksiniz. Doktorlar sizin veya bebeğinizin sağlığının risk altında olduğunu düşünüyorsa, en iyisi bebeğinizi indüksiyon veya sezaryen ile erken doğurtmak olabilir. Çünkü, aniden doğum eylemine girerseniz, bebeğin rahimde daha uzun süre gelişmesini geciktirmeye neden olabilirsiniz.
Erken doğum riskini oluşturan faktörler
Doktorunuz, size yaşam tarzı değişikliği önerilerinde bulunabilir. Örneğin, sigara kullanımı, obezite erken doğum riskini artırır.
Erken doğuma neden olan risk faktörleri arasında aşağıdaki başlıklarda bulunan nedenler yer alır.
Hamilelik geçmişinizin prematüre doğumla ilişkisi
İlk doğum öncesi randevunuzda, ebeniz tıbbi geçmişinizi ve geçmiş hamileliklerdeki herhangi bir sorunu erken doğum riski altında olup olmadığınıza karar vermek için kullanacaktır. Doğum öncesi bakımınız, erken doğum riskinizi azaltmak için özel risk faktörlerinize göre şekillendirilecektir. Doktorunuz, prematüre doğum yapabileceğinizi düşünürse, daha sık doğum öncesi muayenelere gideceksiniz.
Enfeksiyon riski
Deride ve vajinada yaşayan normal bakteriler bebeğinizi çevreleyen zarlara girerse, bu erken doğuma neden olabilir. İdrar yolu enfeksiyonları hamilelikte yaygındır ve tedavi edilmelidir. Daha nadiren, bazı yiyeceklerdeki bakteriler ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar anne karnındaki bebeği etkileyebilir. Bir enfeksiyon kapmış olabileceğinizi gösteren işaretleriniz varsa veya testler enfeksiyonunuz olduğunu gösteriyorsa, enfeksiyonu temizlemek için size antiobiyotikler verilebilir ancak antibiyotiklerin erken doğumu ne ölçüde önleyebildiği henüz bilinmiyor.
Preeklampsi nedir?
Prematüre doğumların yüzde 10'a kadarı gebelikle ilgili durum olan preeklampsi ve eklampsinin sonucudur. Eklampsi daha ciddi bir preeklampsi türüdür ve nöbetlere, karaciğer ve böbrek yetmezliğine, solunum güçlüğüne ve kan pıhtılaşmasına neden olabilir. Ayrıca bebeğin büyümesini de etkileyebilir ve hem anne hem de bebek için hayati tehlike oluşturabilir. Preeklampsi geliştirirseniz, bebeğin sağlığını izlemek için ekstra muayenelere gidebilirsiniz ve tansiyonunuzu düşürmek için ilaç almanız gerekebilir. Preeklampsi şiddetliyse veya eklampsiye dönüşürse erken doğum yapmanız gerekecektir.
Serviks sorunları (servikal zayıflık veya yetersizlik)
Bazen rahim ağzı, geçmiş bir rahim ağzı ameliyatı veya doğum sırasında hasar görebilir. Buna servikal zayıflık veya yetersizlik denir. Bu sorunlar, doğum zamanı gelmeden serviksin açılıp kapanmasına neden olabilir. Taramalar rahim ağzınızda bir sorun olduğunu gösterirse, bebeğinizin çok erken doğmasını durdurmak için size bir rahim ağzı dikişi (serklaj) önerilebilir.
Diyabet veya gebelik diyabeti
Şeker hastalığınız varsa, siz ve bebeğiniz için riskleri azaltmaya yönelik kan şekeri kontrolleri önemlidir. Hamileyken siz ve bebeğiniz yakından izlenecektir. Kan şekerinizi kontrol etmek için insülin kullanıyorsanız, sağlık ekibi, normal dozunuzu hamilelik ihtiyaçlarınıza uyacak şekilde nasıl değiştireceğiniz konusunda size tavsiyelerde bulunacaktır. Hamile kalmadan önce kullandığınız diğer ilaçları bırakmanız veya değiştirmeniz gerekebilir.
Hamileliğiniz sırasında gebelik diyabeti geliştirirseniz, kan şekeri seviyenizi doğru aralıkta tutmanıza yardımcı olmak için egzersiz, diyet ve beslenme konusunda tavsiyeler verilir. Kan şekerinizi nasıl izleyeceğiniz de öğretilir. Bazı durumlarda diyabeti kontrol altına almak için ilaç kullanmanız gerekebilir.
Diyabetli kadınların, spina bifida gibi doğum kusurlarını önlemek için diyabeti olmayan kadınlardan daha yüksek dozlarda folik asit almaları önerilir. 12 haftalık hamile olana kadar folik asit alınmalıdır.
24. haftadan sonra kanama
İlk üç aylık dönemden sonra kanama, plasentada bir sorun olduğunun işaretidir ve bu, erken doğuma neden olabilir. Düzenli ekstra taramalara ihtiyaç olur. Şiddetli kanamanız varsa, bu sizin ve bebeğinizin hayatını riske atar ve bebeği sezaryen ile erken doğurtmanız gerekebilir.
Birden fazla bebek taşımak
İkiz veya daha fazla bebek taşımak, erken doğum için büyük bir risktir. Birden fazla bebek taşıyorsanız, yüksek tansiyon veya anemi (demir eksikliği) geliştirip geliştirmediğinizi kontrol etmek için size düzenli testler sunulacak ve bebeklerinizin büyümesini ölçmek için daha sık ultrason taraması yaptıracaksınız.
Suyunuz erken gelirse prematüre doğum olabilir
- haftadan önce suyun gelmesi erken doğumların yaklaşık yüzde 20'sine neden olur. Sebebi bilinmeyen bu duruma, sigara, vajinal kanama, servikal yetersizlik ve enfeksiyonların neden olabileceği düşünülmektedir. Suyunuz erken gelirse doktorunuzu arayın ve doğum sancılarının olup olmadığını belirlemeye çalışın. Doktorlar doğumun çok muhtemel olduğunu düşünürse ve kaç haftalık hamile olduğunuza bağlı olarak, bebeğinizin beynini ve akciğerlerini korumaya yardımcı olmak için size bir doz magnezyum sülfat ve kortikosteroid de verilebilir.
Rahimle ilgili sorunlar
Erken doğum, rahminizin şeklinde bir sorun varsa veya bir miyom gibi tıkanıklık bulunuyorsa olasıdır. Bunun nedeni, bebeğin büyüyeceği yerin kalmamasıdır. Rahim sorunu varsa, bebeğinizin gelişimi daha sık izlenecek ve sezaryen doğum önerilebilecektir.
Bebeğin gelişimiyle ilgili sorunlar
Yaptığınız doğum öncesi kontroller ve testler, sizinle ve bebeğinizle ilgili her şeyin yolunda olduğundan emin olmak içindir ancak bazen bu testler, bebeğinizin gelişimiyle ilgili bir sorun olduğunu gösterir. Bu durumlarda bebeğiniz erken doğabilir.
Antifosfolipid antikor sendromu
APS'niz olduğunu zaten biliyorsanız, doğru tedaviyi alabilmeniz için hamile olduğunuzu öğrenir öğrenmez doktorunuza söyleyin. APS tedavi edilemese de, gebelik komplikasyonları dahil semptomları azaltılabilir. Tekrarlayan düşük veya diğer semptomlar nedeniyle APS'den şüpheleniliyorsa, size sendrom için bir test önerilecektir. Bu, en az 6-12 hafta arayla iki kan testi ile yapılacaktır.
Prematüre doğum bebekler için ne ifade eder?
Dokuz aylık hamilelik boyunca bebeklerin vücutları, doğduklarında hayatta kalmalarına ve gelişmelerine olanak sağlamak için rahimde gelişir. Bir bebek çok erken doğduğunda, gelişiminin bazı kısımları bitmemiş olur ve bu, rahim dışındaki hayata hazır olmadıklarını ifade eder.
Tıptaki gelişmeler ile yenidoğan bakımında büyük ilerlemeler kaydedildi ve yenidoğan birimleri, özel bakım birimleri ve pediatristler, vücutları tam olarak güçlenip gelişene kadar prematüre bebekleri desteklemek için donatıldı. Genel olarak, bebek ne kadar erken doğarsa, o kadar çok desteğe ihtiyaç duyacak ve hastanede o kadar uzun süre kalacaktır.
Yayınlanma tarihi: 22 Eylül 2021 Çarşamba